اسلام تحصیل مال و معیشت و یا به تعبیر جامع تر اقتصاد را در
زندگی بشر دارای اهمیت می داند ولی نه بسان جوامع سرمایه داری که آن را اصیل
دانسته و تمام فضائل اخلاقی و عواطف انسانی را فدای آن می نمایند. بلکه آن را یکی
از امور مؤثر در زندگی قرار داده و نقش مهم اخلاق و فضیلت را هم نادیده نگرفته است
و در هر شرائط اولویت را به اخلاق و فضیلت داده است. و لذا در روایات زیادی مسلمانان را به اصلاح کار و معیشت یکدیگر
موظف نموده و توانگران را به دستگیری از فقیران و درماندگان جامعه فرمان داده است
و آنها که از این وظیفه مقدس اخلاقی و اجتماعی شانه خالی کنند و در اثر دست زدن به
راههای زیانبار بازرگانی انحصاری و زیاده طلبی، توازن اقتصادی را به خطر می
افکنند، به شدت تهدید و نکوهش کرده است.
مرحوم کلینی از هاشمی از امام صادق علیه
السلام روایت کرده که فرمود:
...من لم یهتمَّ بأمور المسلمین فلیس منهم[1].
هرکس شب را روز کند بدون اینکه قصدش رسیدگی به امور مسلمانان و
اصلاح کارهای آنان باشد، مسلمان نیست.
باز از آن حضرت منقول است که فرمود: من
أصبح و لم یهتمَّ بأمور المسلمین فلیس منهم و من سمع رجلاً ینادی یا لَلْمُسلمین
فلم یجبه فلیس بمسلم[2].
ترجمه: هرکس صبح کند بدون آنکه قصدش
رسیدگی به امور مسلمانان باشد، از مسلمانان نیست و هرکس صدای مردی را بشنود که
مسلمانان را به یاری می طلبد و به یاری او نشتابد، مسلمان نیست
