تأثیر استاد و نوع ارزشها و نگرش ها و جهان بینى و ایدئولوژى او در شاگردان، بر کسى پوشیده نیست. تجربه نشان داده است شاگردان هر اندازه هم که مقاومت کنند، نمى توانند از تأثیرگذارى آشکار و نهان استادان در روند زندگى خود مصون شوند. به همین دلیل است که انتخاب استاد و معلمى شایسته و وارسته همواره مورد توجه و تأکید فراوان اولیاى دین بوده است. امام باقر علیه السلام در پاسخ به این پرسش که منظور از طعام در این آیه که مىفرماید: «فَلْیَنْظُرِ اْلإِنْسانُ إلى طَعامِهِ» چیست، فرمود: «
عِلمُه الذى یأخذه عمّن یأخذه؛[1]
منظور علم است. انسان باید مواظب باشد که علمش را از چه کسى مى گیرد.» دانشجو تا جایى که شرایط به او اجازه مى دهد باید در پى انتخاب استادان شایسته باشد.
اما استاد شایسته کیست و چه شرایطى دارد؟ پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله در حدیثى معلم و استاد شایسته را کسى مى داند که شاگردان خود را:
1. از تکبر به تواضع دعوت مى کند؛
2. از حیله گرى و چاپلوسى به خلوص و خیرخواهى فرا مى خواند؛
3. از جهل به علم مى کشاند.[2]
استاد شایسته کسى است که با رفتار خود دانشجو را به کسب فضایل ترغیب و از آلودگى به رذایل اخلاقى دور کند. استادى است که دیدن او انسان را به یاد خدا اندازد و سخن گفتنش بر علم دانشجو بیفزاید.
