85- آداب اخلاقی آموختن
1- انگیزه الهی (اخلاص)
پیامبر اکرم (ص) در حدیث مشهوری فرمودند:
"من اخلص للّه اربعین صباحاً جرت ینابیع الحکمه من قلبه
علی لسانه."
هر کس خوند را چهل روز برای خدا خالص کند، چشمه های حکمت از قلب او
بر زبانش جاری خواهد شد.
- ماهیت هر عملی با توجه به نیتی که فرد در انجام آن داشته است، مشخص می
شود.
- در اسلام برای ارزش گذاری اخلاقی یک کار، وجود دو عنصر، ضروری است:
الف- حسن فعلی = خوب بودن کار
ب- حسن فاعلی = نیت خوب داشتن درانجام کار
- کار اخلاقی و ارزشمند از دیدگاه اسلام کاری است که صرفاً برای رضایت خداوند
انجام گرفته باشد.
مراتب رضایت الهی:
الف- بهره مندی از
نعمت های الهی
ب- رهایی از عذاب الهی
ج- خشنودی خداوند نه چیز دیگر.
2- انتخاب
استاد شایسته
مدتی می بایدت لب دوختن
وز سخن دانان سخن آموختن
تا نیاموزد نگوید صد یکی ور بگوید، حشو گوید بی شکی
- تأثیر استاد و نوع ارزشها و نگرشها و جهان بینی او در شاگردان، جای
هیچ تردیدی ندارد.
استاد شایسته کیست؟ کسی است که:
الف- از تکبر به تواضع دعوت می کند.
ب- از حیله گری به خیرخواهی فرا می خواند.
ج- از جهل به علم می کشاند.
3-رعایت
اولویتها
مهمترین وظیفه دانشجویان تحصیل علوم نافع به حال جامعه است.
4- خوب گوش
دادن
امام علی (ع): زمانی که نزد دانشمندی نشستی، پس بر شنیدن نسبت به گفتن
حریص تر باشد و خوب گوش دادن را بیاموز.
5- پرسش
و پرسش گری چه اهمیتی دارد؟
- پرسش و پرسش گری اگر به منظور کشف حقیقت و فهم واقعیت باشد، از فضایل
اخلاقی به حساب می آید.
- پیامبر اکرم (ص) پرسش را به عنوان کلید خزاین و گنجینه های دانش
معرفی کرده اند.
- امام صادق (ع): پرهیز از سئوال موجب هلاکت یک قوم است.
- آیا پرسش و پرسش گری دارای ارزش ذاتی است؟
- خیر تنها دارای ارزش است که به منظور کشف حقیقت باشد.
- علی (ع): برای دانستن بپرس نه برای آزار دادن.
(نهج البلاغه،
ترجمع شهیدی، حکمت ٣٢٠ ، ص ٤١٩)
6- ضبط
و نگارش مطالب
اما صادق (ع): دانش را بنگارید، چرا که شما بدون نگارش نمی توانید آن
را حفظ کنید.
7- تواضع
در برابر استاد
سعی ناکرده در این ره به جایی نرسی مزد اگرد می طلبی طاعت استاد ببر
- امام زین العابدین (ع): حق کسی که به علم می آموزد این است که او را بزرگ
بداری و احترام مجلسش را بداری.
- چرا اسلام عزیز برای معلم و استاد احترام و ارزش والایی قائل است؟
به نظر می رسد مهمترین علت آن، ارزشمندی خود علم است.
(آیین
زندگی (اخلاق کاربردی)، احمد حسین شریفی، صص 41 الی 52)