331- آداب اخلاقی مناظره 6

ملایمت

 یکی دیگر از نکات مهم و تأثیرگزار،  که همواره در هر مناظرۀ حق طلبانه ای باید مورد توجه قرار گیرد،  «ملایمت» و نرمی در گفتار و کردار است.  کسی که دارای سخن و مدعایی منطقی و مستدل است،  چه حاجتی به جار و جنجال و خشونت و تندی دارد؟ سلاح منطق و استدلال متقن،  به مراتب،  برنده تر و کاراتر از سلاح خشم و غضب است.  اصولاً اولین آفت و ضرر خشونت و غضب در گفتار،  نصیب خود فرد می شود.  امیرمؤمنان(ع) در این باره می فرماید:  " شدت خشم سخن گفتن را دگرگون کرده،  قدرت استدلال را بریده و فهم و درک را پراکنده می سازد.  "

 به نظر می رسد که برای جذب عقل ها و دل ها به سوی پذیرش حق،  هیچ وسیله ای کاراتر از ملایمت و نرمی نیست.  به همین دلیل،  زمانی که حضرت موسی و هارون(ع) می خواهند برای انذار فرعون حرکت کنند،  خداوند به آنان دستور می دهد که اگر می خواهید به نفوذ سخنان خود در دل سخت فرعون و در نتیجه متذکر یا خاشع شدن او امیدوار باشید،  با ملایمت و نرمی با او سخن بگویید: « و با او سخنی نرم گویید،  شاید که پند پذیرد یا بترسد» و یا می بینیم که خداوند،  پیامبر اکرم(ص) را به دلیل برخورداری از این ویژگی ستوده و عامل موفقیت و جذابیت او را همین ملایمت و مدارا معرفی می کند:  " پس به[برکت] رحمت الهی،  با آنان نرمخو[و پر مهر] شدی،  و اگر تندخو و سختدل بودی قطعاً از پیرامون تو پراکنده می شدند.  "